Malum TSK Suriye’nin Afrin bölgesine bir harekat düzenliyor. Ve birkaç gündür de sanırım en sık duyduğumuz 2 kelime hava saldırısı oldu. İster istemez hava saldırısı tamlamasını duyunca akla uçaklar geliyor.
Bu doğrultuda biz de bu hafta insanoğlunun uçma hayalini inceleyelim istedik.
Balonun icadı bu hayali gerçeğe dönüştürse de yeterli gelmemişti. Uçak, balona oranla çok uzun çalışmalardan sonra icat edilebildi. Uçağın icadı konusundaki gelişmelerin yavaş olmasının başlıca nedenleri uygun bir motor bulunamaması ve uçağı kuş uçuşlarına dayandırma çabalarıydı. Ornikopter denen kanat çırpan hava taşıtları büyük zaman ve emek kaybı olmaktan öteye geçemedi.
İlk Planör Uçak
1804 yılında Geroge Cayle bir planör yaptı ve iki ayrı planörle uçmayı başardı. Uçma denemeleri yapan havacıların büyük bir bölümü uçağı kontrol etme yerine doğal dengeyi dikkate elma yanlışlığını yaptılar. 1890 yılında Otto Lilienthal yalnızca beden hareketleri ile uçağını kontrol etmeyi denedi ve 230 metreye kadar uçuşlar gerçekleştirdi.
19. yüzyılın ikinci yarısına kadar Amerika, İngiltere ve Almanya’da pek çok uçuş denemesi yapıldı. Octave Chanute 1896 yılından başlayarak Amerika’da hem uçak yapımı üstünde çalıştı hem de hareketsiz kanatlı uçuş ilkelerini yaymaya başladı. Octave Chanute’un havacılık konusunda kanıtlanmış bilgileri toplayıp aktarmasına kadar havacılık durağan seyretti.
Orville ve Wilbur Wright Kardeşler
1899 yılında Orville ve Wilbur Wright kardeşler yaptıkları ilk planöre yandan denetimle bükülebilen kanatlar takıldı. Uçmayı başarabilen Wright kardeşler bile uçağı kontrol etmenin zorluğunu fark etmişlerdi. 1903 yılında Orville ve Wilbur Wright kardeşler ilk motorlu uçağı icat edene kadar bir çok başarısız deneme oldu. Bütün bu çalışmalar ve denemeler konusundaki bilgileri toplayan Wright kardeşler yararlı buldukları fikirleri uygulamaya koyarken, itiş, kaldırma, pervanelerin etkileri, direnç, basınç ve yapım konusunda kendi hesaplarını da sürdürüyorlardı. Üçüncü planörlerinde uygun bir gövde yapmayı başardılar. Bundan sonra uçaklarına güç verecek bir otomobil motoru aramaya başladılar fakat istedikleri güç ağırlık oranına sahip bir motor bulamadılar. Kendileri bir motor yaparak ilk uçuşlarını 17 Aralık 1903 te gerçekleştirdiler. Orville ve Wilbur Wright kardeşlerin uçuş denemesi büyük bir başarı ile sonuçlandı. İlk uçuş denemelerinden 9 ay önce ilk motorlu uçağın patentini almışlardı.
Wright kardeşler icat ettikleri uçakla yaptıkları ilk denemede yerden 10 feet yüksekte toplam 120 metre yol almışlar ve 12 saniye havada kalmayı başarmışlardı.
1899 yılında yazılmış Wilbur Wright ‘ın notlarında, George Cayley, Octave Chanute, Samuel Langley ve Otto Lilienthal’in yaptığı deneyler ve çalışmalardan yardım aldıkları, uçurtmalar, planörler ve kuşları deneylerinde kullandıkları görülmektedir. Hatta deneyleri için kendi rüzgar tünellerini inşa etmişlerdir. Mükemmel sonuçları yakalayana kadar yüzlerce deney yapmışlar, sonuçları havacılığın öncüsü olarak kabul edilen Octave Chanute ile paylaşarak onun tavsiyelerini almışlardır.
Uçağın İcadı ile ilgili diğer çalışmalar
Uçağın hikayesi eski yunan ve hindu hikayelerinde hayvan ve arabaların etrafında uçan adamlardan bahsedilmektedir. Her ne kadar ilk motorlu uçağı icat edenler Wright kardeşler olsa da uçak ile ilgili daha eski çalışmalara bir göz atmakta fayda vardır.
Kayıtlar 11. yy da yaşamış Eilmer adlı bir keşişin planör denemeleri yaptığını göstermektedir. Uçma denemeleri yapan bir başka isim ise Şair Abbastır. Kuşların uçma kodeksi ve uçak tasarımları ile Leonardo Da Vinci de uçağın tarihinde yer almaktadır.17. yy da Hazerfen Ahmet Çelebi kanat takarak yaptığı başarılı uçma denemesi ile tarihe geçmiştir. 18. yy da Francoise Pilatre de Rozier’in bir balon üzerinde uçma denemeleri yapmıştır.
John Montgomery adlı Amerikalı bir bilim adamı 1883 yılında kontrollü bir planör yapmayı başarmıştır.
Her hangi bir itici gücü yani motoru olmayan tüm denemeler ve çalışmalar Wright kardeşlere yön göstermiştir.
1903 yılında bir Fransada bulunan Uluslararası Havacılık Federasyonu (Fédération Internationale Aéronautique) tarafından Wright kardeşlerin uçağı sürekli olarak uçabilen ilk uçak olarak kabul edilmiştir. 2 yıl sonra 1905 yılında Wright kardeşler daha fazla kontrol imkanı olan ve daha istikrarlı olarak uçan Wright Flyer III adını verdikler uçağı yaptılar.
1. Dünya Savası ve Sonrası Uçak
1914 yılında dünya savaşı uçağın hızlı gelişiminde önemli bir yer tutmaktadır. Uçak artık bir savaş aleti halini almış ve savaş silahı olarak potansiyelini göstermiştir. Özellikle Almanlar ve müttefikleri savaş silahı olarak uçağı oldukça etkili kullanmışlardır.
Savaşın bitimi ile birlikte uçaktaki gelişim hem askeri hem de ticari alanlarda hızla devam etmiştir. 1919 yılında atlantik okyanusunu geçen ilk uçak yolculuğu yapılmıştır. Aynı yıl Amerika’dan Kanada’ya ticari bir uçuş gerçekleştirilmiştir. 1930 yılında uçaklarda kullanılan jet motoru icat edilmiş 2. Dünya savaşına kadar çok hızlı bir gelişim göstermiştir. 2. dünya savaşında Jet motorlu uçaklar önemli yer tutmuşlardır.
1947 yılında Chuck Yeager X-1 adlı uçak ile ses duvarını aşarak uçak teknolojilerinde bir çığır açmıştır. 1952 yılında jet motorlar yolcu taşımada ve ticari uçaklarda kullanılmaya başlanmıştır. 1960 yılından sonra jet motor tüm dünyaya yaygınlaşmıştır.
Uçağın icadı ve devam eden tarihsel gelişimi insan oğlunun seyahat tarzını değiştirmiştir. Gelişmiş ülkelerde uçak ile seyahat etmek hayatın ayrılmaz bir parçası halini almıştır.
Kaynak: www.ilkkimbuldu.com
