Hangi sistemle yapılırsa yapılsın, yurtdışında marka tescili yapan müşterilerimize sürecin başında itibaren sıklıkla hatırlattığımız bir konu var.
O da tescilin bir koruma sağladığı ama mutlaka markanın ilgili faaliyet alanında kullanılması gerektiği. Başta ABD olmak üzere pek çok ülkede marka tescil sayılarının yıllardan beri süregelen kümülatif artışından dolayı, girişimciler tescil için başvurmak istedikleri markanın benzersiz olması noktasında sorunlar yaşamaya başladılar.
Marka hakları ile ilgili başka bazı hukuki konular da buna eklenince, pek çok yerel ofis genellikle 5 yıl içinde kullanımı olmayan markaların itiraz halinde sicilden silinmesine dönük kararlar almaya başladı.
Bu uygulamayı Türk Patent ve Marka Kurumu 2017 yılında yürürlüğe giren Sınai Mülkiyet Kanunu’nda yapılan düzenlemelerle yürürlüğe soktu.
Şimdi biraz da markayı kullanmak ne demek buna bakmak lazım. Yasal açıdan bakarsak ülkemizde ilgili kanunda markanın kullanımı, esas olarak, SMK m. 9/1’de açıklanan şekilde, markanın işlevine uygun olarak tescil edilen mal veya hizmetler için ciddi şekilde Türkiye’de kullanımıdır.
Acaba ciddi kullanım nedir, ne kadar kullanmak gerekir vb. bazı netleşmesi gereken halleri bir tarafa bırakır ve daha somut neler kullanım, bizim tabirimizle kullanım evrağı olarak sunulabilir kısmına odaklanırsak daha fazla faydamız olacaktır.
Her ülkenin kendi farklı kanuni düzenleme, mevzuat ve uygulama pratikleri olsa da aşağıda maddeler halinde bahsedeceğimiz evrak ve materyaller büyük oranda ilgili ofislerce kabul görecektir.
- Fatura, irsaliye ya da farklı ama resmi olarak o ürünün tüketicisine bir satışın gerçekleştirildiğini gösteren satış evrakları. Bu evraklarla ilgili sayı olarak elbette 10tane, 100 ya da 1200 tane gibi rakam vermek mümkün değildir. Bu her ürün ya da hizmetin kendi doğasına göre şekillenecektir. Ancak olabildiğince eski bir tarihten başlaması ve düzenli olarak devam ettiğini tarihsel süreç içinde gösterebilmek önemlidir.
- Alan adı – web sitesi vb. dijital ortamlardaki kullanım. Burada ör: alan adının ilgili ülkede alınması yeterli değildir. Bu alan adında, ilgili markanın – hizmetlerin sergilenmesi ve detaylı şekilde bahsedilmesi gerekmektedir. Elbette bu hizmetler dışardan alınıyorsa, bu hizmetlerin alımı konusunda tedarikçiden alınacak faturada da markanın adı olmalıdır. Web sitesi sizin olmayabilir, bir pazaryeri ya da satış platformunda da ürün – hizmetlerinizin sergilenmesi de olasıdır. Bu durumda ise; belli aralıklarla ilgili markanın olduğu sayfaların görselleri tarihli şekilde kaydedilerek saklanmalıdır.
- Reklam, tanıtım, katalog ya da broşür gibi materyaller. Bu tür basılı tanıtım malzemelerinde de orijinal kopyalarda mutlaka tarih bulunmalıdır. Tıpkı alan adı – web sitesi yapımında olduğu gibi, bu hizmetler dışardan alınıyorsa, bu hizmetlerin alımı konusunda tedarikçiden alınacak faturada da markanın adı olmalıdır.
- Marka ile ilgili haberler, fuar – organizasyon katılımları. Çeşitli şekillerde medya da yer alan ve markanın açıkça kullanıldığı haberlerde kullanım evrağı olarak kabul edilmektedir. Özellikle iletişim departmanlarının bu konuda sıkı şekilde bir arşiv tutması, bir ihtilaf yaşanması halinde marka açısından önemli delilleri kolayca ortaya konması açısından kritiktir. Bu haberlerde mutlaka medyanın adı ve tarih bilgisi bulunmalıdır.
- İthalat – ihracat – gümrük evrakları. Bu tür resmi kurum evrakları da kullanım evrağı olarak kabul görmektedir. Ancak bu evraklarda mutlaka ürünler marka ile tanımlanmalıdır. Ör: firmanıza ait konşimentoda “5 koli çilekli şampuan” yazması, markanın kullanımını göstermez.
- Franchise – Lisans – Kiralama vb. 3. Kişilere kullanım hakkı veren sözleşmeler. Bu tür kısıtlayıcı, koşullu ve şarta bağlı olarak marka kullanımının 3. Kişi – kurumlara süreli ya da süresiz devrine dair sözleşmeler de marka sizin tarafınızdan kullanılmasa da kullanıma dair kanıt olarak kabul görmektedir.
Bu evraklarla ilgili unutulmaması gereken ve hayati derecede önemli bir konu daha var. O da markanın, tescil sicilinde her nasıl kayıtlıysa, bu evraklar üzerinde de aynı şekilde bulunmasıdır. Markanın yazım şekli, rengi, logosu gibi görsel detaylar birebir tescil sicilinde yer alan marka örneği ile aynı olmalıdır.
