Geçen hafta bazı gazetelerde enteresan bir ilan yayınlandı. İlanda bir çay türünün ilgili logo ile yayınlanabilmesi için gerekli olan şartlardan ve bu logonun da Türkiye’de tescille koruma altında olduğundan bahsediliyordu.
Tam da Çaykur’un çay fiyatlarına 25 Haziran’dan sonra yeniden zam yaptığı haberlerinin basında yer almasından kısa süre sonra verilen bu ilan, Seylan Plantasyon Sanayii Bakanlığı tarafından verilmişti.
İlanın altında “yetkisiz herhangi bir kullanım/ ihlal..” şeklinde devam eden ve ilgili mercilerin iletişim bilgilerinin bulunduğu bir bölüm de vardı. Kibarca taklit görürseniz bize haber verin anlamına geliyor bu.
Şimdi bu ilana biraz daha yakından bakalım.
- Yukarıda da belirttiğimiz gibi, ilanın zamanlaması manidar. Tam da Çaykur’un çay fiyatlarına kısa süre içinde üst üste 2 zam yapmasının ardından verildi.
- İlanda 1975 tarihli 14 numaralı çay kurulu kanununa göre Çay Kurulu’nun bu markanın sahibi olan tek organ olduğu belirtiliyor.
- Yine ilanda belirtilen tescil numarasını Türk Patent Kurumu veri tabanında araştırdığınızda markanın Türkiye’ye başvuru tarihi, 25.10.2018 görünmekte.
Aslında Sri Lanka Çay Kurulu marka tescili konusunda tam da bizim çeşitli ortamlarda bir araya geldiğimiz sanayici, tüccar ve girişimcilere anlatmaya çalıştığımız konuların canlı bir örneğini yaşatmış bize.
Sri Lanka 21 milyon nüfuslu, Hindistan’ın güneyinde yer alan bir ada ülkesi. Ülke aslında 2 konu ile dünya çapında şöhret olmuştur. Ayrılıkçı Tamil Kaplanları isimli gerilla örgüt ve Çay.
Sanırım uzun süre İngiliz sömürgesi olmanın da etkisi ile çay ülkenin en büyük gelir kapısı ve en önemli belki de tek ihracat ürünüdür.
—–Araya çay – Türkiye ilişkisini de sıkıştıralım. Türkiye kişi başı 3,5 kg ile dünyada en fazla çay tüketilen ülke. Üretimde de Çin, Hindistan, Kenya ve Sri Lanka’nın ardından 5. Sıradadır.—-
Şimdi bu kadar stratejik bir ürün var elinizde ve İngiliz imkanları ile yüzyıllar içinde tüm dünyaya da yayılmış ve tanınıyor. Üstelik çayınız Seylan Çayı diye de adı (Markası) ile bilinmekte.
Buna rağmen siz Türkiye gibi çay konusundaki potansiyeli net olarak ortada olan bir ülkede başvuruyu 2018’e kadar yapmıyorsunuz.
Bu arada yıllar içinde benzer ifade ve görsel taşıyan pek çok marka başvurusu da yapılmış. Siz bir vekille falan anlaşıp izleme de yaptırmamışsınız.
Ne zaman ki Türkiye’de oluşan fiyattan dolayı kaçak çayın artması ile (Kaçağın artması hakkında net veri yok elimde kişisel gözlem ve tahminimdir. T.T.) aklınız başınıza gelmiş ve ilanen duyurarak biz buradayız diyorsunuz.
Şimdi biz ziyaret ettiğimiz sanayici, tüccar ve girişimcilere ne anlatıyoruz kısaca onu özetleyeyim, Sri Lanka Çay Kurulu’nun başına gelen size olmasın diye anlattıklarımız arasında benzerlik var mı yok mu siz değerlendirin.
Diyoruz ki;
- Markanızı tescille koruyun. Mümkün olduğunca da ürünü piyasaya vermeden, pazarlama ve diğer masrafları emekleri harcamadan yapın…
- Yurt dışında iş yapma planlarınız varsa hedef ülkelerinizi belirleyin ve girişimi ya da ürünleri oraya taşımadan ilgili ülkelerde tescili tamamlayın…
- Bununla yetinmeyin, markanızı izleyin. Sizin başarılı olacağınızı ya da olduğunuzu görüp, benzer ya da taklit etmek isteyenler çıkabilir. Mahkemeye gitmeden konuyu henüz marka ilgili bültende ilan edildiğinde çözmenin yolları var. Üstelik daha kısa ve ucuz…
Yine de geç olsun da güç olmasın diyor, Sri Lanka Çay Kurulu’na Türkiye pazarında başarılar diliyoruz.
Tüketici olarak sizden ricamız da tescilli markalara ait ürünleri kullanmanız. Ancak bu şekilde aynı ürünü farklı zamanlarda tükettiğinizde aynı sonucu alabilir ve sorun yaşadığınızda bir muhatap bulabilirsiniz.
